تجمل گرایی و چشم و هم چشمی

قرآن کریم در سوره مبارکه احزاب می‌فرماید:

«یا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لأزْوَاجِکَ إِنْ کُنْتُنَّ تُرِدْنَ الْحَیَاةَ الدُّنْیَا وَ زِینَتَهَا فَتَعَالَیْنَ أُمَتِّعْکُنَّ وَ أُسَرِّحْکُنَّ سَرَاحًا جَمِیلا وَ إِنْ کُنْتُنَّ تُرِدْنَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ الدَّارَ الآخِرَةَ فَإِنَّ اللَّهَ أَعَدَّ لِلْمُحْسِنَاتِ مِنْکُنَّ أَجْرًا عَظِیمًا»

(آیه ٢٨ و ٢٩)

بعد از جنگ مسلمانان با یهودیان بنی قریظه، غنائم جنگی زیادی با نظارت پیامبر صلی الله علیه و اله در میان مسلمانان تقسیم شد. در این شرایط برخی همسران پیامبران به سراغ پیامبر اسلام صلی الله علیه و اله وسلم آمدند و چیزهایی چون زر و زیور، لباس فاخر، کنیز و ... از آن حضرت خواستند؛ این مسئله پیامبر صلی الله علیه و اله را نگران کرد، تا جایی که یک ماه به سراغ آنها نرفت و منتظر وحی الهی شدند.

پس از یک ماه این آیات بر پیامبر وحی شد که ای پیامبر به همسرانت بگو اگر به دنبال زر و زیور دنیا و زندگی تجملاتی هستند؛ بگو بیایید من به شما هدیه‌ای می‌دهم و بعد طلاق می‌دهم تا به دنبال دنیا بروید. نخستین پیام این دو آیه این است که ما باید یا به دنبال زندگی تجملاتی و تشریفاتی باشیم و یا خدا و پیامبر(ص) و سعادت جاویدان آخرت را انتخاب کنیم.

تجملات انسان را از خدا غافل می کند
چرا این دو مسئله با هم جمع نمی‌شود؟ چون از راه حلال به دست آوردن زندگی تجملاتی مشکل یا محال است. امروز اتومبیل‌هایی با قیمت های میلیاردی و خانه های چند میلیاردی وجود دارد. به‌دست آوردن این‌ها از راه حلال کار دشواری است و انسان مجبور است برای به دست آوردن آن‌ها حلال و حرام را با هم مخلوط کند.

عیب دیگر زندگی تجملاتی این است که انسان را از خدا غافل می‌کند. حفظ چنین زندگی تجملاتی، ساخت قصر‌ها و خانه‌ها و... انسان را از خدا غافل، می‌کند.

عیب سوم این است که این گونه افراد معمولا علاقه دارند که ثروت خود را به دیگران نشان دهند تا دل دیگران را بسوزانند. این سه عیب سبب می‌شود که دنباله‌روهای چنین زندگی‌هایی نتوانند میان زندگی خود و خدا و پیامبر و سعادت جاویدان جمع ببندند.

دنیای مطلوب و ملعون
بر اساس سخن امام صادق (ع) دنیا دو نوع است:

۱. یک دنیا که مورد تأیید است. دنیای کفاف که شامل زندگی ساده و آبرومندانه است که در آن انسان محتاج دیگری نباشد و ساده زیستی را برگزیند و اگر بیشتر از اندازه این زندگی داشته باشد به نیازمندان کمک کند. در این شرایط، زندگی دنیا مزرعه آخرت است.
۲. در مقابل دنیای ملعون وجود دارد که پر از تشریفات و زرق و برق و اسراف است.
روایاتی که دنیا را تأیید می‌کند؛ منظور دنیای کفاف و روایاتی که دنیا را مذموم می‌داند؛ منظور دنیای ملعون است. پیامبر صلی الله علیه و آله می فرمایند که دنیا را لعن و نفرین نکنید. چرا که دنیا مرکبی است برای اهل ایمان که به وسیله آن به هر سعادتی می‌رسد و از شر و شرارت نجات می‌یابند.

دنیا پرستی عقل انسان را می گیرد
امام علی (ع) می‌فرماید: دنیا پرستی، عقل انسان را از او می‌گیرد، گوش انسان را از شنیدن سخنان حکمت آمیز کر می‌کند و سرانجام انسان را به کیفر دردناک خداوند در دنیا و آخرت گرفتار می‌کند.

بر اساس روایت امام صادق (ع) این فرد همیشه غم و غصه‌ای دارد که تمام شدنی نیست. آرزوهای دور و درازی دارد که هرگز به آن نمی‌رسد و امید هایی دارد که به هرجایی می‌رسد؛ باز هم قانع نیست.

ما بر سر دو راهی زندگی تجملاتی دنیا و سعادت آخرت هستیم. انسان باید زندگی آبرومندانه و ساده ای که به کسی نیاز نداشته باشد تأمین کند و لی این که دچار تجملات زرق و برق شود نادرست است.

هر پیامبری که به شهر و آبادی فرستاده شدند؛ ثروت مندان دنیا پرست با آنها مخالفت کردند. چرا که پیامبران مزاحم درآمد‌ها و خرج‌های نامشروع آن‌ها بودند. پیامبران آمده بودند که نحوه درست کسب مال و نحوه درست خرج کردن مال را به آنها نشان دهند. بسیاری از پیامبران نیز با تحریک چنین افرادی کشته شدند.

در مقابل چنین افرادی، اولین گروهی که ایمان می آوردند، جوانان کم درآمد و دارای زندگی ساده بودند. ثروتمندان کافر این افراد را اراذل می نامیدند ولی آنهایی که آلوده هزاران کثافت کاری بودن را آبرومند می‌دانستند. این تفکر همیشه در تاریخ وجود داشته است.

مشکلات امروزی جامعه
بسیاری از مشکلات امروز جامعه ما به دلیل زرق و برق‌های دنیاست. امروز دختران زیادی که سال ها عقد کرده می‌مانند تا جهیزیه تهیه کنند و پسرانی که سال ها برای تأمین هزینه تجملات جشن عروسی، مراسم خود را به تأخیر می‌اندازند و بسیاری نیز از ازدواج می‌مانند؛ به دلیل همین تجملات است. اگر ازدواج‌ها مانند ازدواج علی و فاطمه علیهماالسلام باشد، چنین مشکلاتی درجامعه به وجود نخواهد آمد.

منبع: http://www.hawzah.net/